تحلیل شبکه اجتماعی: رویکردی نوین در سیاست‏گذاری و برنامه‏ریزی مدیریت مشارکتی منابع طبیعی

Authors

  • سوسن باستانی دانشیار دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی، دانشگاه الزهرا، ایران.
  • علی اکبر مهرابی استاد گروه آبخیزداری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، ایران
  • محمد جعفری استاد دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، ایران.
  • مهدی قربانی استادیار دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، ایران.
  • هوشنگ نایبی دانشیار دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران، ایران.
Abstract:

از چندین دهه گذشته، ابعاد انسانی در تصدی گری منابع طبیعی با تاکید بر ساختار شبکه‏های اجتماعی درگیر در فرآیند مدیریت مشارکتی منابع طبیعی مورد تاکید قرار گرفته است. تحلیل شبکه، ابزاری کارآمد در سنجش انسجام نهادی و اجتماعی در شبکه مدیریتی مرتع بوده و قادر است فرآیند تصمیم گیری بین نهادی را بهبود بخشیده و هماهنگی بین نهادهای کلیدی را تقویت نماید. در این تحقیق پیوندهای اعتماد و مشارکت  بین نهاد‏ها و بهره برداران مرتبط با مرتع در منطقه طالقان در فرآیند مدیریت مشارکتی مرتع با رویکرد تحلیل شبکه اجتماعی مورد بررسی قرار گرفته است. روش مورد استفاده در این تحقیق روش کمی تحلیل شبکه بوده که شاخص های کمی در سطح کلان شبکه اندازه گیری شده اند. نتایج این تحقیق نشان می‏دهد که دو نهاد اداره دامپزشکی و شورای روستا با توجه به دارا بودن تراکم بالای پیوندهای اعتماد و مشارکت با بهره برداران مرتع، می‏توانند نقش کلیدی در سیاست گذاری مرتع ایفا نمایند. همچنین دو شبکه اعتماد و مشارکت بین اداره دامپزشکی و بهره برداران مرتع پایداری بیشتری نسبت به سایر نهادها داشته ولی به طور کلی شبکه اعتماد و مشارکت بین کلیه نهادها و بهره برداران از  پایداری کمی برخوردار است. نتایج آماری نشان دهنده همبستگی 70 درصدی بین دو شبکه اعتماد و مشارکت بین نهادها و بهره برداران مرتع است. بر این اساس روش تحلیل شبکه اجتماعی قادر است مدیران و برنامه ریزان منابع طبیعی را در شناخت چالش‏های پیش روی عملیاتی نمودن مدیریت مشارکتی منابع طبیعی و سیاست گذاری جهت بر طرف نمودن این چالش‏ها یاری نماید.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تحلیل شبکه اجتماعی: رویکردی نوین در سیاست‏گذاری و برنامه‏ریزی مدیریت مشارکتی منابع طبیعی

از چندین دهه گذشته، ابعاد انسانی در تصدی گری منابع طبیعی با تاکید بر ساختار شبکه‏های اجتماعی درگیر در فرآیند مدیریت مشارکتی منابع طبیعی مورد تاکید قرار گرفته است. تحلیل شبکه، ابزاری کارآمد در سنجش انسجام نهادی و اجتماعی در شبکه مدیریتی مرتع بوده و قادر است فرآیند تصمیم گیری بین نهادی را بهبود بخشیده و هماهنگی بین نهادهای کلیدی را تقویت نماید. در این تحقیق پیوندهای اعتماد و مشارکت  بین نهاد‏ها و...

full text

تحلیل ذی‌نفعان، قدرت اجتماعی، و تحلیل شبکه در مدیریت مشارکتی منابع طبیعی

امروزه، بسیاری از برنامه‌های مدیریت مشارکتی منابع طبیعی، به دلیل توجه ناکافی به خصوصیات و موقعیت ذی‌نفعان در شبکة روابط اجتماعی آن‌ها، با شکست مواجه شده است. تشخیص کنشگران یا افراد کلیدی یکی از الزامات اجرایی‌نمودن برنامة عمل مدیریت مشارکتی منابع طبیعی است. بر اساس تحلیل ذی‌نفعان و روش تحلیل شبکه، می‌توان اثرگذارترین کنشگران در تصمیمات زیست‌محیطی را مشخص نمود. هدف از انجام‌دادنِ این تحقیق تعیین ...

full text

تحلیل ذی نفعان، قدرت اجتماعی، و تحلیل شبکه در مدیریت مشارکتی منابع طبیعی

امروزه، بسیاری از برنامه های مدیریت مشارکتی منابع طبیعی، به دلیل توجه ناکافی به خصوصیات و موقعیت ذی نفعان در شبکة روابط اجتماعی آن ها، با شکست مواجه شده است. تشخیص کنشگران یا افراد کلیدی یکی از الزامات اجرایی نمودن برنامة عمل مدیریت مشارکتی منابع طبیعی است. بر اساس تحلیل ذی نفعان و روش تحلیل شبکه، می توان اثرگذارترین کنشگران در تصمیمات زیست محیطی را مشخص نمود. هدف از انجام دادنِ این تحقیق تعیین ...

full text

تحلیل شبکه اجتماعی از مدیریت مشارکتی و سرمایه اجتماعی در میان بهره‌برداران دام در استان یزد

این پژوهش به سنجش آن قسمت از سرمایه ­اجتماعی شناختی که به ارزش­هایی چون مشارکت و انسجام اجتماعی مربوط می­شود پرداخته است. روش تحقیق بر اساس آنالیز تحلیل شبکه­ای انجام گرفته و این شبکه را کلیه بهره برداران محلی دام استان یزد تشکیل داده­اند. اطلاعات کیفی و کمی مورد نیاز تحقیق از طریق مصاحبه و پرسشنامه تحلیل شبکه­ای جمع‌آوری گردید. سپس از طریق نرم افزار‌های تحلیل شبکه یو.سی.آی نت و نت درا گراف ‌رو...

full text

تدوین راهبردهای مناسب برای مدیریت مشارکتی منابع طبیعی : تحلیل میدان نیروی مسائل و مشکلات منابع طبیعی

هدف از اجرای تحقیق حاضر تدوین استراتژی های مناسب برای مدیریت مشارکتی منابع طبیعی در زیر حوزه آبخیز رازور به عنوان بخشی از حوزه آبخیز کرخه بود. دراین رابطه از تحلیل میدان نیرو به عنوان چارچوب نظری استفاده شد و برای جمع آوری اطلاعات در چارچوب روش شناسی مسئله یابی مشارکتی منابع طبیعی از تکنیک های پیمایش ، نقشه کشی ، حل مشکل و رتبه بندی ، طوفان اندیشه و بحث گروهی استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که...

full text

تحلیل شبکه ذینفعان محلی و انسجام اجتماعی در مدیریت مشارکتی منابع آب (مطالعه موردی: حوزه آبخیز میان جنگل، شهرستان فسا)

انسان به عنوان یکی از اصلی ترین عوامل موثر بر منابع آب، نقش مهم و تعیین کننده ای در پایداری این مجموعه ایفا می نماید. به طوری که رابطه انسان به عنوان ذینفع با اکوسیستم طبیعی بایستی در راس سیاستگذاری ها و مدیریت جامع منابع آب قرار گیرد. براین اساس لازمه مدیریت موفق منابع آب، تغییر رویکرد به سمت مدیریت مشارکتی میباشد. از جمله تئوری های مهم اجتماعی در ارتباط با مدیریت منابع طبیعی و بخصوص منابع آب،...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 65  issue 4

pages  553- 568

publication date 2012-12-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023